ในยุคที่การออกแบบเพื่อสาธารณะกำลังเป็นประเด็นร้อนทั่วโลก แต่กับเมืองหลวงเก่าแก่อย่างลอนดอน (ที่ขึ้นชื่อว่าเป็นผู้นำในเรื่องการออกแบบ) กลับยังไม่มีระบบบริการสาธารณะที่เข้าถึงชนทุกกลุ่มได้แบบ 100% ยิ่งกับกลุ่มผู้พิการสากลหรือประชาชนที่มีข้อจำกัดในเรื่องการเดินเหินด้วยแล้ว พวกเขายังต้องปวดเศียรเวียนเกล้ากับระบบขนส่งอย่างรถไฟใต้ดิน หรือ ‘Tube’ ของกรุงลอนดอนอยู่ไม่น้อย เพราะด้วยความเก่าแก่ของโครงข่าย และการมีโครงสร้างทางวิศวกรรมที่ถูกออกแบบซ้ำซ้อนทับกันมาเนิ่นนาน หลายๆ จุดก็ยังไม่สามารถตอบโจทย์ผู้คนที่มี ‘ข้อจำกัด’ ได้เต็มที่นัก
น่าดีใจที่ล่าสุดมีนักศึกษาวิชาการออกแบบที่หันมาขบคิดถึงปัญหาข้อนี้อย่างจริงจัง เธอได้ออกแบบดิจิทัลแมพและแอพลิเคชั่นนาม London Accessible ขึ้นเพื่อจัดการกับปัญหาข้อนี้โดยเฉพาะ
Rebecca Grover ทำการรวบรวมข้อมูลดิบจำนวนมหาศาลจากเอกสารของหน่วยงานรัฐ (Transport for London) และนำข้อมูลเหล่านั้นมาพัฒนาต่อยอดเป็น ‘คู่มือการใช้ London Tube สำหรับผู้นั่งรถเข็นและผู้ที่ใช้อุปกรณ์ช่วยเดินทุกประเภท’ โดยใน Tube Map เวอร์ชั่นนี้ของเธอได้ลดทอนสถานีรถไฟใต้ดินบางจุดรวมถึงเส้นทางเดินรถบางสายที่ไม่เอื้อต่อการใช้งานของผู้พิการ (และผู้ที่มีข้อจำกัดเรื่องการเคลื่อนไหว) ออกไปจนหมด! ผลลัพธ์ที่ได้ก็คือ Accessible Tube Map และแอพลิเคชั่นที่เป็นมิตรกับคนเหล่านี้อย่างแท้จริง
การใช้งานแอพฯ นี้เริ่มต้นง่ายๆ ด้วยการกรอกข้อมูลโปรไฟล์ของเรา อันได้แก่ระดับความสามารถในการเคลื่อนไหว โดยระบุชัดให้ไปเลยว่าเราสามารถใช้บันไดได้หรือไม่? ขึ้นลงบันไดเลื่อนได้หรือเปล่า? หรือจำเป็นต้องใช้ลิฟท์โดยสารเท่านั้น? รวมไปถึงรายละเอียดปลีกย่อยอื่นๆ ด้วยเช่น เราต้องการชานชาลาและขบวนรถที่มี ‘ตัวช่วย’ ในการขึ้น-ลงด้วย ฯลฯ เสร็จจากขั้นการกรอกข้อมูลนี้ ก็ให้เราคลิกเลือกสถานีที่เราคิดจะไปใช้งาน (สถานีเริ่มต้น) และระบบก็จะจัดสรรข้อมูลขึ้นมาโชว์ได้ว่า สถานีดังกล่าวนั้นมีบริการที่รองรับกับความต้องการของเราได้แค่ไหน และไหนๆ ก็ไหนๆ แล้ว คุณดีไซเนอร์ยังคิดเผื่อขึ้นไปอีกขั้นด้วยออกแบบ Plug-in เชื่อมโยง London Accessible เข้ากับแอพฯ ดังอย่าง Citymapper ด้วย ทั้งนี้ก็เพื่อว่ากลุ่มผู้ใช้ของเธอจะสามารถพิจารณาเลือก ‘เส้นทางที่สะดวกที่สุด’ ให้กับการเดินทางในแต่ละทริปได้อย่างง่ายดาย
แอพฯ London Accessible นี้เพิ่งได้รับรางวัล RSA 2015 Mobility City Brief มาหมาดๆ ซึ่งทางตัวดีไซเนอร์ Rebecca Grover เองก็วางแผนจะต่อยอดโครงการนี้ออกไปสู่ระบบขนส่งสาธารณะอื่นๆ ในอนาคตอันใกล้ (เช่น รถเมล์ รถไฟ ฯลฯ) เราคงต้องรอติดตามตอนต่อไป แต่เชื่อแน่ว่าความพยายามครั้งนี้ของเธอจะทำให้เมืองหลวงเก่าแก่อย่างลอนดอนมีเสน่ห์น่าหลงรักขึ้นอีกเยอะ!
[vimeo url=”http://vimeo.com/128076245″ width=”600″ height=”350″]
[vimeo url=”http://vimeo.com/128076247″ width=”600″ height=”350″]
อ้างอิง: Springwise , Rebecca Grover
