คุณอาจเบื่อกับ บิลบอร์ดลงทุนมหาศาล หันไปทางไหนก็มีแต่ขายของ คุณอาจเหนื่อยกับการขับรถในช่วงเลือกตั้ง จะเฉี่ยวกี่รอบแล้วไม่รู้ ใครมาวางป้ายหาเสียงขวางผิดที่? แต่งานนี้ คุณไม่เหนื่อยไม่เบื่อแน่ เพราะมันคือปรากฏการณ์ครั้งสำคัญที่เราจะได้เห็นภาพถ่ายขนาดใหญ่ของคนงานก่อสร้างจำนวนหลายร้อยชีวิต ถูกติดตั้งไว้ตามสถานที่ต่างๆ ของเมืองราชบุรี พวกเขาคือนางแบบ นายแบบ ส่วนเสื้อผ้าหน้าผมไม่ต้อง เพราะเราต่างมีดีและสวยงามในรูปแบบชีวิตที่เป็นกันอยู่แล้ว
R.C.A. (Ratchaburi Construction Workers Open Air) หรือ คนงานก่อสร้างเมืองราชบุรีกลางแจ้ง คือชื่อของนิทรรศการภาพถ่ายครั้งนี้ ซึ่งจะเปิดตัวในวันแรงงาน 1 พฤษภาคม เวลา 16:00 น. ที่หอศิลป์ ดีคุ้น เถ้าฮงไถ่ ถ.วรเดช อ.เมือง จ.ราชบุรี โดยจัดแสดงถึงวันอาทิตย์ที่ 18 สิงหาคม 2556 กับการติดตั้งภาพถ่ายขนาดต่างๆ ของคนงานก่อสร้างไว้ทั่วเมืองราชบุรี เล่นกับพื้นที่ ตั้งแต่พื้นถนนไปจนชั้นดาดฟ้า ซึ่ง R.C.A. เป็นโปรเจ็กต์ภาพถ่ายสารคดีต่อเนื่องของ Ralf Tooten ช่างภาพระดับโลกชาวเยอรมัน ที่เขาได้เคยผลิตผลงานภาพถ่ายหัวข้อเดียวกันนี้มาแล้วในช่วงปี 2550-2553 กับคำถามที่ว่า ‘ขณะที่โลกกำลังหมุนไปพร้อมๆ กับทฤษฎีแห่งความทันสมัยนิยมและความสะดวกสบายของยุคโลกาภิวัฒน์ มีสิ่งใดบ้างที่กำลังค่อยๆ หายไปและจะตายไปจากโลกนี้?’ โดยนอกจากแนวคิดอันเป็นคอนเซ็ปต์พื้นฐานของงานแล้ว ในสายตาของช่างภาพวัยห้าสิบเศษยังให้ความสำคัญในเชิงศิลปะต่อการแต่งกายของคนงานก่อสร้างบ้านเราว่า คือหนึ่งรูปแบบสตรีทแฟชั่นที่น่าสนใจมาก หากลองสังเกตดีๆ ไม่ว่าจะเสื้อผ้าเลอะหยดสี กางเกงซีดจาง หรือผ้าคลุมหัวปิดมิดจนเหลือแต่ลูกตา สีสันและพื้นผิวตั้งแต่หัวจรดเท้าของคนงานก่อสร้าง ทั้งหมดนี้ล้วนประกอบด้วยเรื่องของรูปทรง สีสัน และเส้นสายกราฟฟิก ที่ตัวเขาเองจะได้หยิบเอาไปศึกษาต่อ ระหว่างการถ่ายภาพเพื่อเตรียมจัดแสดง คนงานเมืองราชบุรีบางคนยังชวนให้เขานึกถึงตัวละครในภาพยนตร์บางเรื่องเช่น Buster Keaton or Charlie Chaplin และแม้ประเด็นของการจัดงานแสดงภาพถ่ายครั้งนี้มิได้พูดถึงเรื่องของชนชั้น ซึ่งเป็นหนึ่งปัญหาพื้นฐานของสังคมไทย แต่เชื่อว่าบางมุมของการจัดแสดงงานก็อาจสะกิดให้ใครหลายคนได้ฉุกคิด เมื่อเห็นแววตาและรอยยิ้มของคนงานบนภาพถ่ายว่า ‘ภาพถ่ายที่สวยที่สุดไม่ใช่การห่อหุ้มด้วยเปลือกแวววาวที่ต้องลงทุนสูงที่สุด แต่เป็นภาพถ่ายชีวิตจริงไม่ดัจริต’ ต่างหาก
เชื่อว่าคนงานก่อสร้างเมืองราชบุรีเองคงได้รับความภูมิใจจากงานนี้ไปไม่น้อย ภูมิใจในอาชีพสุจริตที่ทำ และยังภูมิใจในบ้านเกิดตัวเองอย่างราชบุรี ซึ่งแม้แต่ช่างภาพระดับโลกก็ยอมรับว่า “เมืองนี้เดินถึงกันหมด เป็นเมืองที่เหมาะกับการจัดงานศิลปะมาก ผมว่า ราชบุรีก็อารมณ์เดียวกับสถานที่จัดเบียนนาเล่ที่เวนิสนั่นล่ะ”
อ้างอิง: Tao Hong Tai : d Kunst
เครดิตภาพ: Ralf Tooten, Wasinburee Supanichvoraparch
