‘ทุบ ทำลาย สร้างใหม่’ สูตรสำเร็จของการพัฒนาอสังหาริมทรัพย์ที่ดูเหมือนจะสะดวก รวดเร็ว ประหยัดงบ พร้อมเปิดโอกาสให้นักออกแบบสร้างสรรค์งานสถาปัตยกรรมใหม่ๆ ขึ้นมาแทนที่ได้โดยง่าย แต่ใช่ว่านั่นคือคำตอบที่ถูกต้องเสมอไป เพราะพื้นที่บางแห่ง ชุมชนบางกลุ่ม อาจมีรากเหง้าทางประวัติศาสตร์ที่ทรงคุณค่าทางใจ ‘การทุบ’ จึงเหมือนกับการลบอดีต, ‘การทำลาย’ ไม่ต่างจากการตัดความสัมพันธ์ และ ‘การสร้างใหม่’ จึงเปรียบได้กับการเหยียบย่ำความทรงจำดีๆ ที่อยู่คู่สถานที่นั้นๆ ดังนั้นหนทางในการอนุรักษ์พื้นที่ให้คงไว้ซึ่งงานสถาปัตยกรรมอันทรงคุณค่า พร้อมสอดคล้องกับรูปแบบการดำเนินชีวิตจึงเป็นอีกหนึ่งแนวทางที่ภาครัฐและเอกชนสามารถนำมาปรับใช้ได้ เหมือนดั่งเช่นพื้นที่ South Bank ใจกลางกรุงลอนดอน ที่พลิกโฉมย่านอุตสาหกรรมริมแม่น้ำเทมส์ให้กลายเป็นแหล่งท่องเที่ยวแห่งใหม่พร้อมที่พักอาศัยคุณภาพเยี่ยม
ในอดีต South Bank เป็นพื้นที่ย่านอุตสาหกรรม ท่าเทียบเรือที่ตั้งอยู่ริมแม่น้ำเทมส์ และโรงงานที่ดูเหมือนจะเก่าไปตามกาลเวลา แต่ภาครัฐ เอกชน และชุมชนวางโครงการร่วมพัฒนาพื้นที่แห่งนี้ให้กลายเป็นพื้นที่พาณิชยกรรมและสถานที่ท่องเที่ยวที่ดึงดูดทั้งคนท้องถิ่นและชาวต่างชาติ เช่น การปรับปรุง Royal Festival Hall บริเวณริมแม่น้ำเทมส์ในปี ค.ศ. 2007 ให้มีระบบเสียงที่ทันสมัยพร้อมจัดวางพื้นที่ภายในให้มากประโยชน์ใช้สอยพร้อมรองรับผู้ชมได้ถึง 2,788 ที่นั่ง โดยยังคงโครงสร้างหลักของงานสถาปัตยกรรมแบบเดิมไว้อย่างครบถ้วน, TATE Modern ที่พลิกโรงงานผลิตไฟฟ้าเก่าให้กลายเป็นพิพิธภัณฑ์อันทรงคุณค่าพร้อมรวบรวมผลงานศิลปะร่วมสมัย และศิลปะสมัยใหม่ตั้งแต่ปี ค.ศ.1900 จนถึงปัจจุบัน, London Eye (Millennium Wheel) ชิงช้าสวรรค์กับความสูงที่ 135 เมตร (วงล้อเส้นผ่าศูนย์กลาง 120 เมตร) กลายเป็นสัญลักษณ์สำคัญอีกแห่งของกรุงลอนดอน นอกจากนี้ยังมีการพัฒนาที่อยู่อาศัยย่าน Coin Street จากเดิมที่เคยเป็นพื้นที่ที่ดูอันตรายไม่น่าสนใจ ให้กลายเป็นชุมชนที่น่าอยู่ โครงการนี้เกิดจากพลังขับเคลื่อนภาคประชาชนที่ร่วมกันพัฒนาพื้นที่กว่า 13 เอเคอร์ (52,609 ตารางเมตร) มีการสร้างอาคาร Coin Street Community Builder เพื่อเป็นศูนย์การเชื่อมโยงคนในชุมชน เปิดพื้นที่เชื่อมต่อทางเดินริมแม่น้ำเทมส์ที่คุณสามารถชื่นชมวิวที่สวยงามของกรุงลอนดอนและโบสถ์ St. Paul พร้อมสร้างสวนสาธารณะริมแม่น้ำ ชุบชีวิตจากเมืองที่เคยเงียบเหงาให้กลายเป็นย่านที่อยู่อาศัยคุณภาพดี
สิ่งเหล่านี้แสดงให้เห็นว่า ความร่วมมือจากภาคประชาชนพร้อมวิสัยทัศน์ในการพัฒนาพื้นที่เก่าอย่างสร้างสรรค์สามารถเปลี่ยนพื้นที่ที่เคยเงียบเหงาให้กลายเป็นพื้นที่ที่สามารถตอบสนองการพัฒนาด้านเศรษฐกิจของกรุงลอนดอนได้เป็นอย่างดี อีกทั้งยังมีการอนุรักษ์งานสถาปัตยกรรมเก่าเพื่อเชื่อมต่อประวัติศาสตร์อันทรงคุณค่าที่พร้อมถ่ายทอดความทรงจำดีๆ จากรุ่นสู่รุ่น จนทำให้ผมอดตั้งคำถามไม่ได้ว่า ถ้าพูดถึงศูนย์กลางของการแสดงศิลปะในบ้านเรา เราจะนึกถึงย่านไหน และเราได้เริ่มต้นพัฒนาพื้นที่เหล่านั้นให้ทรงคุณค่าบ้างแล้วหรือยัง
อ้างอิง : Royal Festival Hall, Tate Modern, Design Book Mag, Coin Street, Tedy Travel, Visit London, Southbank Centre, imgur
