สมัยก่อน ลูกคนไหนที่พ่อแม่รัก มักจะได้มรดกตกทอดเป็นที่ดินผืนงามตั้งอยู่ริมคลองติดแม่น้ำ ส่วนลูกที่ไม่รักดีมักจะได้ที่ดินตามทุ่งลึกเข้าไปในแผ่นเดิน แต่เมื่อความเจริญของเมืองได้เติบโตสวนกระแสธรรมชาติของที่ลุ่มน้ำท่วมถึง แทนที่จะขุดคลองเพิ่ม เรากลับเลือกวิธีถมคลองเพื่อสร้างถนนรองรับการคมนาคม พร้อมๆ กับหมู่อาคารก่ออิฐถือปูนที่ขึ้นขนาบข้าง และนี่คือความเจริญที่ขาดความเข้าใจธรรมชาติที่แท้จริง
นิทรรศการ ‘ท่วม อยู่ ได้’ จัดขึ้นโดยความร่วมมือระหว่าง TCDC เจแปนฟาวน์เดชั่น กรุงเทพฯ และ Plus Arts จากประเทศญี่ปุ่น สะท้อนให้เราเรียนรู้การใช้ชีวิตบนความเปลี่ยนแปลงที่ผิดเพี้ยน เพราะ ‘เมืองเปลี่ยน แต่สายน้ำไม่เคยเปลี่ยน’ และเหตุการณ์น้ำท่วมกรุงเทพฯ อย่างรุนแรงเมื่อปี 2554 ก็ไม่ได้เกิดขึ้นเป็นครั้งแรก แต่เราเองนั่นแหละท่ีมองข้ามและไม่ใส่ใจกับภัยพิบัติที่นับวันจะทวีความรุนแรงมากขึ้น
ส่วนหนึ่งของงานนิทรรศการนี้ได้แสดงให้เห็นถึงการใช้ความคิดสร้างสรรค์ในการต่อยอดให้เกิดงานออกแบบที่สามารถช่วยให้เราอยู่ร่วมกับน้ำ ยกตัวอย่างเช่น ‘บ้านสะเทินน้ำ สะเทินบก’ โดย รศ. ม.ร.ว.พีระเดช จักรพันธุ์ และคณาจารย์ กับการนำบ้านบนแพที่ลอยตามแม่น้ำมาประยุกต์กับวิถีชีวิตชาวเมืองในบริเวณพื้นที่เสี่ยงน้ำท่วม ทีมงานได้ปรับรูปแบบของการสร้างงานสถาปัตยกรรมโดยใช้โครงสร้างระบบทุ่นและเสาประคองช่วยดันให้บ้านลอยน้ำขึ้นลงตามระดับของน้ำ กลายเป็นเรือนแพที่ทำจากตึกแทนเรือนแพที่เราเคยคุ้นตา
หรือการเตรียมตัวรับมือภัยพิบัติจากการเล่นเกมไพ่ ‘ชัฟเฟิล ภาคภาษาไทย’ โดยการพัฒนาร่วมกันระหว่าง เอ็นพีโอ พลัส อาร์ต และคลับครีเอทีฟ (คุณรัตติกร วุฒิกร) ที่สอนให้เราเตรียมพร้อมที่จะอยู่กับน้ำ เช่น วิธีการทำเครื่องกรองน้ำจากขวดพลาสติก วิธีทำเสื้อชูชีพ วิธีทำเปลจากผ้าห่ม วิธีทำรองเท้าเดินในน้ำ ฯลฯ
นอกจากนี้ยังได้รับเกียรติจากสถาปนิก มาซาชิ โชกาเบะ เป็นผู้ให้แนวคิดในการออกแบบนิทรรศการ และตัวอย่างงานสร้างสรค์เพื่อเตรียมพร้อมรับภัยพิบัติจากประเทศญี่ปุ่นมาร่วมจัดแสดงด้วย เช่น เสื้อ iZAT ชุดผ้าใบกันน้ำที่สามารถเปลี่ยนเป็นเต้นท์นอนก็ได้ การนำตะกร้าจากซูเปอร์มาเก็ตมาต่อเป็นโดมทำเป็นที่พักฉุกเฉิน หรือแม้แต่เกมส์สนุกยิงเป้าจากเครื่องฉีดน้ำเพื่อฝึกให้เราใช้ถังดับเพลิงได้อย่างถูกต้อง แม่นยำ
และนี่คือตัวอย่างเพียงเล็กน้อยจาก ‘ท่วม อยู่ ได้’ ที่แสดงให้เห็นถึงพลังของงานสร้างสรรค์มาใช้รับมือกับภัยพิบัติ เพื่อตอกย้ำให้เราเรียนรู้ที่จะใช้ชีวิตบนความเปลี่ยนแปลง เพราะ ‘เมื่อท่วมได้ เราก็ต้องอยู่ได้’ แนะนำให้เข้าชมอย่างยิ่ง จัดแสดงที่ TCDC ชั้น 6 เอ็มโพเรียม ระหว่าง 28 กันยายน 2555 – 6 มกราคม 2556 (ปิดวันจันทร์)
[youtube url=”http://youtu.be/XpM9nPmlev0″ width=”600″ height=”335″]
อ้างอิง : TCDC ท่วม อยู่ ได้
